Afgestemd onderwijs aan cognitief sterk functionerende leerlingen

Het concept ‘cognitief sterk functionerende leerlingen’ en het model van talentontwikkeling staat centraal in deze bijscholing. Het concept fungeert als basis om cognitief sterk functionerende leerlingen te (h)erkennen en signaleren a.d.h.v. hun leerkenmerken. Dit doen we met het oog op het handelingsgericht afstemmen van het onderwijsaanbod op de (onderwijs)behoeftes van deze leerlingen, in de brede basiszorg en de verhoogde zorg.

De groeiende aandacht voor begaafdheid in onderwijs voedt de behoefte aan continue professionalisering in het onderwijs met nieuwe kennis en inzichten betreffende dit thema vanuit een inclusie en diversiteit benaderende aanpak (Van Gerven, 2023).

Inclusie betekent hierbij toegang bieden tot onderwijs waardoor alle leerlingen de kans hebben om te leren en daarbij recht hebben op ondersteuning zodat zij in staat zijn om ook echt te leren. Daar hoort bij dat we voor alle leerlingen vaststellen of en in hoeverre dit onderwijs bijdraagt aan hun (cognitieve) ontwikkeling. Het aanpassen van onderwijs tot een afgestemd aanbod voor alle leerlingen vraagt dat leraren zowel een op begaafdheid gerichte mindset (UDL, Talent Development) en de kennis als de vaardigheden hebben om dat te kunnen realiseren (Hughes, 2023).

“Omdat alle leerlingen een eigen behoeftenprofiel om tot leren te komen hebben, zal er vanuit die visie op kansengelijkheid ten aanzien van leren altijd een constructie nodig zijn waarin we leerlingen verschillend (gelijkwaardig maar niet gelijk) gaan behandelen. Die verschillen kunnen zich uiten in het stellen van verschillende doelen, het bieden van verschillende leerwegen en leermiddelen, het verzorgen van verschillende manieren om het leerrendement vast te stellen en het zoeken naar verschillende organisatievormen van het onderwijs waarin het beste aan de behoeften van de leerlingen tegemoetgekomen kan worden.”

Sessie 1: 3 uur

Inleiding

Conceptafbakening (CSF, CB, HB, UHB, Intelligentie, model van cognitieve talentontwikkeling, …)

(H)erkennen en signaleren (uitgangspunten, indicaties, HGD-middelen, asynchroniteit in ontwikkeling, leerkenmerken,…)                                         

Sessie 2: 3 uur

Afgestemd onderwijsaanbod in de brede basiszorg en verhoogde zorg

Bouwstenen: differentiëren, hogere orde denkvaardigheden, effectieve feedback, mindset, executieve functies (Window of Tolerance toegepast), (heterogeen/homogeen/variabel?) groeperen, Zelfdeterminatietheorie, compacten, verrijken (verdiepen en verbreden), versnellen

De gebruikte methodiek heel praktijkgericht met casussen en voorbeeldmateriaal (evidence based en wetenschappelijk onderbouwd, met illustratie van materiaal en literatuur). Er wordt afwisselend gedoceerd en onderwijsleergesprekken gevoerd (met vragen, casussen, andere input vanuit de deelnemers)

De navorming wordt verzorgd door Virginie Casier. Zij is Master in de (ortho)pedagogische wetenschappen (2003) en sinds 2004 werkzaam in Hogeschool Vives in de opleiding Bachelor in de Toegepaste Psychologie. Ze is vooral actief in de afstudeersector School- en pedagogische psychologie. Ze verzorgt er zowel opleidingsonderdelen als stagebegeleidingen binnen de onderwijscontext. Daarnaast is ze kinder- en jongerenpsychotherapeute en werkte ze tien jaar in haar privépraktijk waar ze cognitief sterk functionerende kinderen, jongeren en hun context (gezin en school) begeleidde. Ze geeft vormingen in Vlaanderen over een afgestemd onderwijsaanbod voor cognitief sterk functionerende leerlingen. Ze zetelde als extern expert in de stuurgroep van de overheid m.b.t. het project lerende netwerken CSF-leerlingen en participeert aan de TALENT klankbordgroep m.b.t. het project Ondersteuningsbeleid CSF-leerlingen.